طراحی نمای ساختمان از دیرباز یکی از مسائل مهم مطرح در طراحی معماری و ساخت ساختمان ها بوده است. به نحوی که نمای ساختمان موجب شکل گیری شخصیت ساختمان شده و تقریبا در صنعت ساختمان ایران، هر سازه یا بنا را به طراحی نمای آن اثر می شناسند.

می توان از از نمای ساختمان به عنوان ویترین کار یاد کرد و آن را از مهم ترین مسائل مطرح در طراحی ساختمان دانست. فراتر از این موضوعات، طراحی نما بیانگر سبک کاری هر سازنده و یکی از مسائل تاثیر گذار بر برندینگ ساختمان است.

دفتر راستا در سری مقالات طراحی نما قصد دارد با بررسی موضوعات مطرح در طراحی نمای ساختمان، به هرچه حرفه ای تر شدن این موضوع کمک کند. در این بخش مسائل مربوط به نمای ساختمان به صورت کلی توضیح داده شده و در مقالات آتی به صورت کامل به موضوعات پرداخته شده است.

-بررسی طراحی نما از لحاظ سبک :

در این بخش ابتدا می پردازیم به واژه ها و اصطلاحاتی که در محاوره عامیانه به سبک های مختلف نمای ساختمان اطلاق می شود.

یکی از اصطلاحات رایج، نمای رومی است. در واقع در بحث نمای ساختمان به نمایی که منشا کلاسیک داشته باشد و بیشتر به صورت نمای سیمانی و نمای سنگی است؛ نمای رومی اطلاق می شود.

ساختمان مسکونی پاسداران یکی از نمونه کارهای دفتر راستا است که با به کارگیری مقاطع خاص در باند ها و ستونها، معرف خوبی برای نمای رومی است.

از مشخصه های بارز این نما، استفاده از المان های نمای کلاسیک و پیش آمدگی های زیاد است.

از دیگر اصطلاحات رایج در بحث طراحی نما، نمای کلاسیک است. دقیقا مشابه نمای رومی است که در حقیقت در زبان محاوره، آن را مترادف با نمای رومی می دانند.

از نمونه کارهای دفتر راستا در این بخش می توان به ساختمان اداری پسیان اشاره کرد.

نمای مدرن سبک دیگری است که از مشخصه های آن، سادگی در طراحی نما، ترکیب مصالح مختلف اعم از سنگ، آجر، بتن، سرامیک، ورق، شیشه و دیگر مصالح است. نمای مدرن نسبت به دیگر نماها دارای هزینه و جزییات اجرایی کمتر است.

ساختمان اداری پل رومی با ترکیب سنگ گندمک شیراز، آجر دودی و چوب طراحی و اجرا شده که یکی از نمونه کارهای نمای مدرن توسط دفتر راستا است.

از دیگر اصطلاحات رایج در بین مردم، نمای ویلایی است. البته این نوع نمای ساختمان به نوبه خود سبک محسوب نمی شود و می تواند مطابق با همه سبک های گفته شده باشد.

طراحی ویلا امیردشت یکی از نمونه کارهای دفتر راستا است که به سبک کلاسیک طراحی شده است.

تمام واژه هایی که ذکر شد؛ اصطلاحات رایج در بحث طراحی نما است. به لحاظ بررسی علمی، نمای ساختمان را می بایست به دو سبک نمای کلاسیک و نمای مدرن تقسیم بندی کنیم که در مقالات آتی به طور کامل به شرح این موارد می پردازیم.

-معیارهای انتخاب سبک نمای ساختمان:

به طور کلی موارد متعددی در انتخاب سبک طراحی نما تاثیر گذار هستند که در اینجا به صورت تیتر وار به آن اشاره می نماییم و در مقالات بعدی کاملا هر مورد را مورد توجه قرار می دهیم.

-هزینه تمام شده برآورد شده برای اجرای نمای ساختمان

-کاربری ساختمان

-هماهنگی با همسایه های مجاور

-نحوه اخذ تاییدیه کمیته نما

-محدودیت در پیش آمدگی نما

-مصالح انتخابی توسط کارفرما

-و ...

-تاییدیه کمیته نما:

امروزه با توجه به اجباری شدن طراحی نمای ساختمان از سوی اداره شهرسازی منطقه و کمیته طراحی شهری، روند اخذ تاییدیه کمیته نما از مسائل مهم مطرح در طراحی ساختمان ها شده است.

با توجه به اجباری بودن اخذ تاییدیه نما در مرحله جواز (از سال 94)، کارفرمایان و طراحان می بایست قبل از صدور فیش جواز، اقدام به ارائه طراحی نمای ساختمان نمایند.

از جمله موارد مطرح در اخذ تاییدیه کمیته نما می توان به بررسی سبک طراحی نما ، همخوانی نمای ساختمان با همسایگان مجاور، عدم استفاده از نمای رومی و نمای کلاسیک با جزییات زیاد و ترویج فرهنگ اروپایی، پیش آمدگی ها، محدودیت در تنوع مصالح در نمای مدرن و دیگر مسائل اشاره کرد.

اخذ تاییدیه کمیته نما شامل ارائه طرح های سه بعدی روز و شب، نقشه های اجرایی، وال سکشن، پلان های مصوب، سایت پلان، تصاویر همسایگان و جلسه دفاع از طرح می باشد که در مقالات بعدی به تفسیر به موضوع تاییدیه کمیته نما و شرایط و ضوابط آن می پردازیم.

-مصالح مورد استفاده در نمای ساختمان:

مصالح مورد استفاده در نمای ساختمان با توجه به سبک طراحی نما ، بسیار متنوع بوده و به صورت تیتروار می توان به سنگ، آجر، ورق فلز، ورق کامپوزیت، چوب، بتن اکسپوز، شیشه، سرامیک، دیوار سبز، سیمان و ... اشاره کرد.

در مقالات بعدی، به صورت کامل هرکدام از مصالح، خصوصیات و شرایط استفاده آن ها را مورد توجه قرار می دهیم.

-اجرای نما:

بدون شک بدون شک به همان تعداد و تنوع مصالح موجود برای نمای ساختمان، روش های مختلف برای اجرای نما موجود است. روش های سنتی اجرای نما ، شامل روش های اجرای نما به وسیله دوغاب و روش های مدرن اجرای نما ، شامل روش های پیش ساخ و سیستم خشک اجرای نما ، دو دسته اصلی اجرای نما می باشند که در مقالات آینده به آنها می پردازیم.