در مطالب پیشین راستا به نکات مهم چگونگی طراحی نما پرداختیم، در این مطلب علاوه بر صحبت از دلایل اهمیت نما بحثی نیز در ارتباط با ضوابط طراحی نما خواهیم داشت.
نما به یک وجه ساختمان گفته میشود که میتواند در هر طرف بنا قرار گرفته باشد. نمای ساختمان به خلق شخصیت ویژه آن کمک کرده و در واقع چهره بنا به حساب میآید، به همین دلیل طراحی نمای مناسب بسیار اهمیت دارد.
نمای هر ساختمان علاوه بر ارائه تعریفی از همان ساختمان، جزیی از محله و شهر نیز به حساب میآید و به عنوان عضوی از یک جامعه بزرگتر دارای نقشی اجتماعی نیز هست. همین موضوع اهمیت طراحی صحیح آن را دو چندان مینماید.
به منظور داشتن شهرهای سالم و زیبا به لحاظ بصری، شهرداریها ضوابط و قوانینی در رابطه با چگونگی طراحی نما تدوین کردهاند که در ادامه به برخی از آنها میپردازیم.
این ضوابط طراحی نمای ساختمان مربوط به معاونت شهرسازی و معماری تهران میباشد و به منظور جلوگیری از ایجاد آلودگیهای بصری تنظیم شده است. این قوانین در واقع ضوابط عمومی طراحی نمای ساختمان میباشند و در تمام مراحل طراحی، اجرا و پایان پروژه باید رعایت شوند.
ضوابط طراحی نمای ساختمان مربوط به فرم، مصالح و رنگ:
-از مصالح مرغوب و مقاوم در برابر فرسایش و آلوده شدن نما استفاده شود.
-هماهنگی رنگ غالب با رنگ ابنیه مجاور رعایت گردد.
-طرح و نمای ساختمانهای واقع در نبش گذرهای اصلی تایید شود و درز انقطاع بین دو ساختمان با مصالح متناسب با نما پوشانده شود.
-از به کارگیری رنگهای متعدد در سطح غالب نما پرهیز شود.
-در طبقه همکف از مصالح قابل شستشو استفاده شود.
-نمای ابنیه آجری بندکشی شود.
-سیمان به صورت آب ساب یا شسته با آبچکان مناسب استفاده شود.
-از نماهای تمام شیشهای یا تمام فلزی پرهیز شود.
-از رنگهای نامتعارف یا تند در طراحی نمای ساختمان استفاده نشود.
-از مصالح متعدد در طراحی نمای ساختمان استفاده نشود (حداکثر چهار نوع)
-از فرمهای نامتعارف و نامانوس در طراحی نمای استفاده نشود.
-از مصالح برنده یا شکننده در طبقات همکف و اول استفاده نشود.
ضوابط طراحی نمای ساختمان مربوط به بام بنا:
-به هماهنگی خط پیشانی ساختمان با ساختمانهای همجوار در صورت واجد ارزش بودن دقت شود.
-فرم، نما و شکل غالب بام با ویژگی معماری بومی هماهنگ باشد.
-تدابیری همچون آبچکان برای بام پیشبینی شود.
-از پوشش گیاهی در سطح بام ساختمان با رعایت نکات ایمنی و جزییات اجرایی استفاده شود.
-کفسازی بام با ملکهای همجوار در صورت ارزشمند بودن کفسازی ملک مجاور، هماهنگ باشد.
-تاسیساتی همچون دودکش در بام نباید از معابر جانبی قابل رویت باشد.
ضوابط طراحی نمای ساختمان در رابطه با پیشآمدگی و بازشوها:
-فضای ورودی ساختمان خوانا و متناسب با سایر اجزای نما طراحی شود.
-برای جلوگیری از ایجاد لکه بر روی نما تدابیری همچون قرنیز برای کف پنجرهها پیشبینی شود.
-ورودی پیاده و ماشین بهتر است نزدیک به 1.5 متر عقبنشینی داشته باشد.
-بهتر است فضایی جهت خشک کردن البسه در محدودهای خارج از دید پیشبینی شود.
-بهتر است خطوط تراز ، پیشآمدگی، بازشوها و لبه بالکنها با نمای ساختمان مجاور هماهنگ باشد.
-بهتر است ابعاد و اشکال بازشوها با یکدیگر هماهنگ باشد و به بازشوهای موجود در پلاکهای همجوار توجه شود.
-از ایجاد هرگونه اختلاف سطح در سطح پایین نما خودداری شود.
-از ایجاد هرگونه پیشآمدگی فضای ورودی در معبر عمومی خودداری شود.
-پیشآمدگی عناصری همچون لبه پنجرهها، قرنیز و قابسازیهای مجاز در فضای معبر عمومی بیش از 10 سانتیمتر نباشد.
-از بازشوهای با اشکال هندسی متفاوت و نامانوس در نما استفاده نشود.
ضوابط طراحی نمای ساختمان مربوط به الحاقات:
-طراحی، اجرا و نصب تمامی عناصر مربوط به تاسیسات ساختمان در مکانهایی خارج از دید انجام شود.
-بهتر است از بام سبز و جاگلی در لبه بالکنها یا در مجاورت پنجرهها به منظور تامین مطلوبیت بصری در معابر (مشروط به رعایت اصول ایمنی و بهداشتی) استفاده شود.
-طراحی و اجرای هرگونه تجهیزات تاسیساتی به طور نمایان در نمای اصلی، جانبی و جدارههای شهری ممنوع است.
-اجرا و نصب تابلو خارج از جایگاه پیشبینی شده در طراحی نمای ساختمان ممنوع است.